Phạm Ngũ Lão – Chàng trai làng Phù Ủng
Câu chuyện Chàng trai làng Phù Ủng kể về danh tướng Phạm Ngũ Lão đã có công đánh đuổi giặc Nguyên Mông sang cướp nước và đẩy lùi sự xâm lấn của quân Ai Lao.
1. Thân thế Phạm Ngũ Lão và chuyện lúc thiếu thời của ông
Ông Phạm Ngũ Lão là chàng trai làng Phù Ủng, huyện Đường Hào, tỉnh Hải Dương. Ông có sức khỏe lạ thường, muôn người không địch nổi.
Phạm Ngũ Lão mặt mũi khôi ngô, văn võ đều giỏi. Nhà vốn chỉ có nghề làm ruộng, đến ông mới theo nghiệp bút nghiên [1]. Mới hai mươi tuổi ông đã có tính khẳng khái [2]. Trong làng có người tên là Bùi Công Tiến đỗ tiến sĩ [3] làm lễ ăn mừng, cả làng kéo đến mừng rỡ, chỉ Ngũ Lão không đến.
Bà mẹ Ngũ Lão bảo rằng:
– Con làm thế nào cho bằng người ta thì làm. Nay người ta ăn mừng, cả làng mừng rỡ, sao con không đến mừng một chút?
Phạm Ngũ Lão thưa rằng:
– Thưa mẹ, con chưa làm nên gì để vui lòng mẹ mà con đi mừng người ta thì con lấy làm nhục lắm.
2. Chàng trai làng Phù Ủng ngồi đan sọt
Nhà ở bên cạnh đường cái, có một hôm, Phạm Ngũ Lão ngồi vệ đường vót tre đan sọt. Chợt có Hưng Đạo Vương đi qua để vào kinh, quan quân kéo đi rất đông. Quân đi mở đường thấy Ngũ Lão ngồi xếp bằng tròn bên cạnh đường, quát lên bắt phải đứng dậy. Ngũ Lão cứ ngồi nghiễm nhiên như không nghe tiếng. Quân lính cầm ngọn giáo đâm vào đùi, Ngũ Lão cũng cứ ngồi vững không động mình. Đến lúc xe Hưng Đạo Vương đến nơi, trông thấy thế lấy làm lạ gọi đến hỏi, bấy giờ Ngũ Lão mới biết là có quan quân đi qua, và quân lính đã đâm vào đùi mình.
Hưng Đạo Vương hỏi rằng:
– Nhà thầy kia ở đâu, sao ta đi qua đây mà cứ ngồi chững chàng [4] làm vậy?
Ngũ Lão thưa rằng:
– Tôi đang mải nghĩ một việc, cho nên không biết là ngài trẩy [5] qua đây.
Hưng Đạo Vương lấy làm kì, hỏi đến việc học hành kinh sử [6] thì hỏi đâu nói đấy, không sót chỗ nào, ứng đối [7] nhanh như nước chảy.
Hưng Đạo Vương bèn sai quân lấy thuốc dấu [8] dịt vào vết đâm, rồi cho Ngũ Lão ngồi xe đem về kinh, tiến cử [9] lên vua Trần Thánh Tông.
3. Phạm Ngũ Lão được vua Trần tin dùng, lập được nhiều công trạng vẻ vang
Vua thấy người có sức khỏe, lại có học thức, cho sung chức [10] quản vệ sĩ [11]. Các vệ sĩ không chịu, xin đấu sức với Ngũ Lão. Ngũ Lão xin vâng, nhưng xin vua cho về nhà ba tháng để thu xếp việc nhà, rồi sẽ xin đấu sức và nhận chức luôn thể.
Vua cho về, Ngũ Lão về nhà, ra ngoài đồng, tìm chỗ gò cao tập nhảy, cứ cách mười trượng [12] chạy đến nhảy vọt qua gò. Tập luyện xong xuôi rồi, vào kinh đấu sức.
Khi đấu quyền [13] với các vệ sĩ thì không ai địch nổi. Sau Ngũ Lão thách tất cả các vệ sĩ cùng ra đấu. Các vệ sĩ xúm xít chung quanh hàng trăm người, Ngũ Lão tay đấm chân đá, nhảy nhót như bay, chạm phải ai kẻ ấy không ngũ đau thì què tay. Các vệ sĩ không tài gì mà đánh lại được, bấy giờ mới xin chịu phục.
Vua thấy người kiên dũng [14] làm vậy, cho theo Hưng Đạo Vương đi đánh giặc Nguyên thì đánh trận nào cũng thắng, lập nên công trạng rất nhiều. Hưng Đạo Vương có lòng yêu mến, gả con gái nuôi là Nguyên quận chúa [15] cho,
Về sau, vua nước Ai Lao đem hơn một vạn quân và voi sang cướp đất Thanh, Nghệ. Vua sai Ngũ Lão cầm quân đi đánh. Ngũ Lão sai dân chặt tre đực dài độ một trượng, chồng chất trên các vệ đường. Khi Ngũ Lão kéo quân vào đánh giặc, giặc thúc voi sấn lên, Ngũ Lão chỉ chân tay không mà sấn vào gặp đống tre nào thì vớ lấy đống tre chỗ ấy, đập vào chân voi. Voi bị đau, gầm rống lên chạy trở về, giày xéo lên cả quân Ai Lao. Ngũ Lão mới thúc quân đánh tràn sang, quan giặc tan vỡ, phải trốn về nước.
Vì có những công to ấy, Ngũ Lão được cất lên làm Điện tiền thượng tướng quân. Đến khi mất, được phong làm thượng đẳng phúc thần [16], và được dân làng Phù Ủng lập miếu thờ ngay ở chỗ nhà Ngũ Lão.
Câu chuyện Chàng trai làng Phù Ủng – Theo Phan Kế Bính
(Nam Hải dị nhân lược truyện)
Nguổn: Kể chuyện lớp 5, trang 84, NXB Giáo dục – 1984
– TruyenDanGian.Com –
Nội dung và ý nghĩa của câu chuyện
Phạm Ngũ Lão là một vị tướng tài giỏi xuất sắc đời nhà Trần, đã có công giúp Trần Hưng Đạo đánh đuổi quân xâm lược nhà Nguyên ở phương Bắc và đẩy lùi sự xâm lấn của quân Ai Lao ở phía Nam.
Câu chuyện trên đây giới thiệu một vài mẩu chuyện sinh động về Phạm Ngũ Lão, một con người tính tình khẳng khái, vừa có chí lớn vừa có tài cao, đã lập công lớn giết giặc cứu nước, nêu tấm gương sáng ngời về chí làm trai cho các thế hệ thanh niên đời sau học tập.
Ngoài ra, nếu muốn tìm hiểu sâu hơn về cuộc đời và sự nghiệp của vị hổ tướng này, có thể xem thêm chuyện kể về Phạm Ngũ Lão TẠI ĐÂY. Đây là một câu chuyện rất hay, cho thấy lòng yêu nước nồng nàn cũng như ý chí quyết tâm đánh giặc của chàng trai làng Phủ Ủng, lập nên những đại công hiển hách cho non sông đất nước.
Chú giải trong câu chuyện Chàng trai làng Phù Ủng
- Nghiệp bút nghiên: ý nói nói việc học hành thì cử (bút nghiên: bút lông và nghiên để mài mực của người học trò thời xưa.
- Khẳng khái: thắng thắn, cứng cỏi, không chịu làm điều thấp hèn, không chịu luồn cúi.
- Tiến sĩ:
- Chững chàng: chững chạc, đây ý nói đàng hoàng.
- Trẩy: kéo (quân) đi.
- Kinh sử: chỉ chung các bộ sách mà người học trò thời phong kiến phải học cho thông thạo để đi thi.
- Ứng đối: đối đáp lại người hỏi mình.
- Thuốc dấu: thuốc dòng y chữa các vết thương ở ngoài da.
- Tiến cử: giới thiệu người có năng lực cho ai đó để người ấy sử dụng.
- Sung chức: được bổ nhiệm vào một chức vụ gì.
- Quản vệ sĩ: chỉ huy đội vệ sĩ, tức đội quân bảo vệ hoàng cung và bảo vệ vua.
- Trượng: đơn vị đo chiều dài bằng mười thước ta (cũ).
- Quyền: môn võ dùng tay chân không, hoặc dùng nắm đấm để đánh đối phương.
- Kiên dũng: vừa can đảm vừa bền bỉ.
- Quận chúa: con gái các bậc quan to có chức tước cao (dưới vua) thời phong kiến.
- Thượng đẳng phúc thần: (phúc thần: người có danh tiếng sau khi chết được thờ làm thần) vị thần ở bậc cao nhất.
Những câu chuyện kể về danh nhân Việt Nam và thế giới
Ngoài câu chuyện Chàng trai làng Phủ Ủng kể trên, TruyenDanGian.Com còn giới thiệu đến các bạn rất nhiều những câu chuyện kể về các danh nhân lịch sử Việt Nam và thế giới vô cùng hấp dẫn.Những câu chuyện về họ đôi khi được truyền thuyết hóa thành những câu chuyện dân gian lưu truyền từ đời này sang đời khác.