Đối đáp với vua [Tiếng Việt lớp 3]

Câu chuyện Đối đáp với vua

Đối đáp với vua là câu chuyện được trích trong sgk Tiếng Việt lớp 3, tập 2, ngợi ca tài ứng đối của Cao Bá Quát – một người thông minh, có bản lĩnh từ nhỏ.

1. Một lần, vua Minh Mạng [1] từ kinh đô Huế ngự giá [3] ra Thăng Long (Hà Nội). Vua cho xa giá đến Hồ Tây ngắm cảnh. Xa giá [4] đi đến đâu, quân lính cũng thét đuổi tất cả mọi người, không cho ai đến gần.

2. Cao Bá Quát [2], khi ấy còn là một cậu bé, muốn nhìn rõ mặt vua. Cậu nảy ra một ý, liền cởi hết quần áo, nhảy xuống hồ tắm. Quân lính nhìn thấy, hốt hoảng xúm vào bắt trói đứa trẻ táo tợn. Cậu bé không chịu, la hét, vùng vẫy, gây nên cảnh náo động ở hồ. Thấy thế, vua Minh Mạng truyền lệnh dẫn cậu tới hỏi.

3. Cậu bé bị dẫn tới trước mặt nhà vua. Cậu tự xưng là học trò mới ở quê ra chơi nên không biết gì. Thấy nói là học trò, vua ra lệnh cho cậu phải đối được một vế đối [5] thì mới tha. Nhìn thấy trên mặt hồ lúc đó có đàn cá đang đuổi nhau, vua tức cảnh [6] đọc vế đối như sau :

Nước trong leo lẻo cá đớp cá

Chẳng cần nghĩ ngợi lâu la gì, Cao Bá Quát lấy cảnh mình đang bị trói, đối lại luôn :

Trời nắng chang chang người trói người

4. Vế đối vừa cứng cỏi vừa rất chỉnh [7], biểu lộ sự nhanh trí, thông minh. Vua nguôi giận, truyền lệnh cởi trói, tha cho cậu bé.

Theo Quốc Chấn

Câu chuyện Đối đáp với vua
Nguồn: Tiếng Việt 3, tập 2, trang 49-50, NXB Giáo dục Việt Nam

Chú thích trong câu chuyện Đối đáp với vua

  1. Minh Mạng (1791 – 1840) : vua thứ hai của triều Nguyễn.
  2. Cao Bá Quát (1809 – 1855): nhà thơ nổi tiếng văn hay chữ tốt, có tài đối đáp.
  3. Ngự giá: (vua) ngồi xe hoặc ngồi kiệu đi các nơi.
  4. Xa giá : xe của vua.
  5. Đối:
    • Thể văn cũ gồm 2 vế (hai câu) có số tiếng bằng nhau, đối chọi nhau về ý và lời.
    • Làm vế đối lại.
  6. Tức cảnh: thấy cảnh mà có cảm xúc, liền nảy ra thơ văn.
  7. Chỉnh: theo đúng phép tắc chặt chẽ.

Thử thách trong câu chuyện

  1. Vua Minh Mạng ngắm cảnh ở đâu?
  2. Cao Bá Quát có mong muốn gì?
  3. Cậu đã làm gì để thực hiện mong muốn đó?
  4. Vì sao vua bắt Cao Bá Quát đối?
  5. Cậu đối như thế nào?
Kể chuyện danh nhân Việt Nam
Kể chuyện danh nhân Việt Nam

Tìm mua sách Kể chuyện danh nhân Việt Nam

Ngoài câu chuyện Đối đáp với vua kể trên, nếu muốn, các bạn có thể tìm mua cuốn “Kể chuyện danh nhân Việt Nam” được tác giả Nguyễn Phương Bảo An biên soạn. Cuốn sách khắc hoạ, phản ánh một cách chân thực, sinh động về cuộc đời và sự nghiệp cũng như những chiến công hiển hách của 27 vị danh nhân lịch trong sử dân tộc Việt Nam.
Mua truyện tại Fahasa Mua truyện tại Tiki Mua truyện tại Shopee

Viết một bình luận